W ankietach socjologów Polacy nieodmiennie od lat deklarują, że to co jest dla nich najważniejsze w życiu to RODZINA. Trudno się z tą hierarchią wartości nie zgodzić, zwłaszcza, że równolegle wszelkie badania psychologiczne nad tzw. dobrostanem życiowym i długością życia wykazują, że obecność bliskich osób jest nam w życiu niezbędna, decyduje o jego jakości i czasie trwania.

Tylko dlaczego jednocześnie z tą deklarowaną miłością do rodziny w każde święta, jak kraj długi i szeroki, spływa rzeka alkoholu, a statystyki wypadków odnotowują kolejne zgony wywołane prowadzeniem auta po pijaku? Czyżby przebywanie z ukochanymi, podobno, bliskimi, wymagało używania znieczulaczy, żeby jakoś tę bliskość znieść?

Pochodzę z dużej śląskiej rodziny, można powiedzieć wzorcowej, nic tylko się ustawić do gazetowej fotki. I pamiętam rodzinne spędy wymuszane przez dziadków, kiedy zjeżdżały się wszystkie dorosłe dzieci z mężami, żonami i bogatym przychówkiem. Stół się uginał od potraw, babcia gotowała przepysznie, już od progu leciała ślinka na te wszystkie kaczki i indyki. I pamiętam jaką zwykle te zjazdy były ciężką psychologiczną próbą dla uczestników. Bo poza tym, że mieliśmy wspólne geny, to niewiele nas łączyło. Co więcej, nikt nikogo specjalnie nie lubił. Ponieważ babcia była osobą niezwykle krytyczną i bez przerwy oceniającą, wszyscy czuli się jak na wiecznej klasówce. I nigdy nie było wiadomo, kto akurat dostanie piatkę, a kto pójdzie do kąta. Kiedy dziadkowie zmarli, rodzeństwo z dużą ulgą przestało się spotykać.

Podejrzewam, że nasza rodzina nie była jedyną, która najładniej wygląda na pamiątkowej fotografii. A deklarowane w ankietach wartości są bardziej wyrazem tęsknoty za tym jak POWINNO być, a nie za tym, jak jest. Znam mnóstwo ludzi, którzy dostają dreszczy, kiedy zbliżają się kolejne święta i trzeba znowu pojechać do rodziny. I na przykład udawać, że narzeczony nam się jeszcze nie trafił, a ta dziewczyna, z którą mieszkamy, to po prostu koleżanka, a nie partnerka od pięciu lat. Albo pójść demonstracyjnie do kościoła, chociaż  u siebie nie chodzimy od dawna i nie wpuszczamy kolędy. Tłumaczyć się z ilości dzieci i tego jak się uczą w szkole. I być bez końca OCENIANYM. Jakby życie to był egzamin na prawo jazdy.

I tak sobie myślę, że za to zbiorowe nieszczęście odpowiada polski model nadopiekuńczego wychowania. I rodzicielskiej nadodpowiedzialności. Rodzice naprawdę wkładają wszystkie siły i zasoby w potomstwo, nic dziwnego, że potem są nieprzytomnie skupieni na tego potomstwa życiowych wynikach. I, oczywiście, oceniają te wyniki w skali przez siebie akceptowanej. I może jeszcze sąsiadów. Czyli najczęściej mąż, dzieci, kariera, pieniądze. I dopiero jak im się wszystko zgadza, to mogą z ulgą odetchnąć, znaczy, że się spisali. Każde odstępstwo od przyjętej normy to zbiorowy, rodzinny wyrzut sumienia i powód do wstydu przed “ludźmi”. Zaznaczam, że mówię tu o tzw. normalnej, przeciętnej rodzinie, a nie o patologicznej, uszkadzającej psychikę dziecka w okrutny sposób. Choć i to nie jest wyrok, są terapie.

Kochani rodzice! Nie odpowiadacie za wybory swoich dorosłych dzieci. Ich osiągnięcia to nie wasza zasługa, a klęski to nie wasza wina. Dorosły, zdrowy na umyśle człowiek za swoje życie odpowiada SAM. Staraliście się najlepiej jak potrafiliście. A najpiękniejszym prezentem jaki możecie dać swoim dzieciom to AKCEPTACJA. I wolność życia po swojemu.

Wesołych Świąt.